تنفر از بچه معلول عوامل مختلف میباشد، تنگدستی و فقر ممکن است به نفرت از بچه بیانجامد.[1] یا مثلا بودن بچه مانع شود از اینکه پدر یا مادر به هدف خود برسد، یا آنان را به کار بیشتر و تحصیل درآمد زیادتر وادارد. گاهی پیدایش بچه باعث تغییر شغل مادر میشود، یا این که مادر مجبور میشود، شغل خود را از دست دهد[2] در بعض موارد بچهداشتن، زندگی خانوادگی را خسته کننده میسازد. گاهی پدر و مادر در اثر ضعف خود نمیتوانند به اهداف خود برسند، و بچه را عامل شکست فرض میکنند و او را مورد تنفر قرار میدهند. پدر و مادری که خود از محبت والدین محروم بودهاند اغلب نسبت به بچههای خود بیمهر هستند. والدینی که از طرف پدر و مادر خود طرد شده اند، نسبت به فرزندان خود بیعلاقه هستند، گاهی هم بیمهری والدین به بچهها معلول عدم آشنایی آنها با احتیاجات اساسی روانی کودکان است. بچههای که از محبت والدین محروم هستند، اغلب متزلزل و ناراحت میباشند.
والدین به صورتهای مختلف ممکن است بچه را مورد بیمهری قرار دهند و طردش کنند، گاهی بیمهری، در رفتار خشونتآمیز آنها ظاهر میشود. در بعض موارد، والدین برای این که از بچهها دور شوند او را به وسیلهی اسباب بازی سرگرم میکنند و از این راه بی مهری خود را نمایان میسازند. بعضی از پدر و مادرها خوب از بچههای خود مواظبت می کنند، به موقع به آنها غذا میدهند، و آنها را تمیز نگه میدارند؛ ولی در رفتار آنها بیحوصلگی دیده میشود و همین امر ممکن است دلیل بر بیمهری آنها نسبت به بچه باشد. در موارد خاصی بیمهری والدین به صورت بهانهجویی از بچه یا عدم تأیید اعمال خوب او ظاهر میشود.
عکس العمل بچهها نیز در مقابل بیمهری والدین، به صورتهای گوناگونی ظاهر میگردد. گاهی بچههای "مطرود" یا محروم از محبت والدین، دچار بیماریهای روانتنی میشوند، این بیماریها آثار بدنی دارد ولی منشأ آنها روانی است. پیدایش پارهی از "آلرژیها" در میان بچهها معلول همین امر هست،. بچههایی که دچار تب یونجهای Hay Fever ، ناراحتیهای پوستی Asthma میشود، اغلب از طرف پدر و مادر طرد شدهاند یا مدتی از آنها دور بودهاند. گاهی ایندسته از بچهها سرکش و پرخاشجو بار میآیند، در انجام کارهای بد احساس تقصیر نمیکنند، نسبت به زندگی بدبین هستند، و دیگران را دشمن خود فرض میکنند، و نسبت به اعمال آنها همیشه اعتراض میکنند. در بعض موارد بچههای مطرود و محروم از محبت والدین حالت تسلیم به خود میگیرند، رفتار زنندهی والدین را تحمل میکنند و به جای اعتراض با روی خوش در مقابل اعمال آنها عکس العمل نشان میدهند و از این راه کوشش میکنند محبت آنها را به طرف خود جلب کنند. بعضی از بچهها خود را تسلیم تخیلات میسازند و از برخورد با عالم واقع خودداری میکنند.[3]
بیمهرى والدین به فرزند، به صورتهاى مختلف است: مسائل روحى و عاطفى خود والدین، نداشتن محبت، کار زیاد والدین و نرسیدن به فرزندان، ناسازگارى خانوادگى، نداشتن تفریح و استراحت کافى، فشارهاى اقتصادى، خشونت در رفتار و نظایر آن. عکس العمل کودک در برابر بیمهرى والدین، به صورت اختلالات رفتارى و بیماریهاى روانتنى تظاهر میکند که هر کدام میتواند سالها و گاهى تا آخر عمر کودک را در رنج و عذاب نگاه دارد.[4]
[1] - الفقر کاد ان یکون کفرا.
[2] - در همین جا است که اسلام برای پیشگیری از این وضعیتها به مادران توصیه میکند تا به کارهای داخل خانه از جمله تربیت فرزند بپردازند و
[3] - ر. ک. شریعتمداری، پیشین، ص202.
[4] - ر.ک. بهشتی، محمود، سلامتی تن و روان.